امروزه یکی از راهکارهای موثر جهت تحقق تغذیه پایدار فسفر، افزایش قابلیت دسترسی گیاهان به فسفر غیرقابل استفاده خاک و افزایش کارایی مصرف کود فسفاتی، استفاده از پتانسیلهای زیستی خاک است. به این منظور، با استفاده از کود زیستی حاوی ریزجانداران حلکننده فسفات آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور و چهار تکرار با کشت ذرت (سینگل کراس 704)، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات خاک و آب انجام شد. فاکتور اول شامل کود زیستی حاوی دو گونه قارچ میکوریز ریزوفاگوس ایرگولاریس و فانلیفورمیس موسه بههمراه ازتوباکترکورکوکوم سویه5 در دو سطح (کاربرد (B1) و عدم کاربرد (B0) کود زیستی) و فاکتور دوم شامل کود سوپرفسفات تریپل در پنج سطح )بدون کود P0؛ 30=P30؛60=P60؛ 90=P90 و 120= P120 کیلوگرم در هکتار کود سوپرفسفات تریپل) بود. اثرات اصلی کود سوپر فسفات تریپل و کود زیستی بر شاخصهای اندازهگیری شده معنیدار بود. کاربرد کود زیستی باعث افزایش ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی و غلظت عناصر غذایی فسفر، آهن و روی به ترتیب 5/5، 6/15، 1/7، 1/8 و26 درصد در اندام هوایی ذرت در مقایسه با تیمار بدون کاربرد کودزیستی شد. تنها در پارامتر کارایی کود اثر متقابل بین کود زیستی و سوپرفسفات تریپل در سطح پنج درصد معنیدار گردید. بیشترین کارایی کود (kg kg-1 27/31) مربوط به تیمار 30 کیلوگرم کود سوپرفسفات تریپل همراه با کود زیستی بود که نسبت به تیمار شاهد افزایش سه برابر نشان داد. در نهایت کاربرد کود زیستی با بهبود کارایی کود باعث افزایش رشد و جذب عناصر غذایی توسط ذرت میتواند بهعنوان مکملی برای کود سوپرفسفات تریپل مورد استفاده قرار گیرد.